| Lokaal beleid | Antwerpen | Toegankelijkheid | Empowerment | Werkgelegenheid |
Ilse Lacante over de intergemeentelijke samenwerking van Mortsel, Aartselaar en Borsbeek
Mortsel telt iets meer dan 26.000 inwoners, Aartselaar en Borsbeek zijn twee kleinere gemeenten met elk minder dan 15.000 inwoners. “We zijn drie randgemeenten van Antwerpen. We zitten dichtbij een grootstad, waar veel mensen van buitenlandse herkomst wonen. Daar moesten we iets mee doen”, aldus Ilse Lacante. Zij werd eind 2015 schepen van integratie in Mortsel en stond mee aan de opstart van de intergemeentelijke samenwerking BAM Empowerment!.
Gelijkaardige gemeenteprofielen
Ilse: “In 2015 schreef toenmalig minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans projectsubsidies uit voor intergemeentelijke samenwerkingen over onthaalbeleid en integratieprojecten. Een voorwaarde was onder meer dat één gemeente al stevig inzette op integratie. Op dat moment hadden we in Mortsel een integratieambtenaar. Dus wij zijn toen op zoek gegaan naar twee andere gemeenten waar de werking rond integratie nog eerder in de kinderschoenen stond, maar die een gelijkaardig profiel hadden op het vlak van nieuwkomers. Aartselaar en Borsbeek waren onmiddellijk geïnteresseerd.”
De intergemeentelijke samenwerking rond integratie ging van start begin 2016. De projectsubsidies liepen ten einde halfweg 2019.
Mentorproject als speerpunt
Ilse ziet werk als één van de belangrijkste stappen in het integratieproces. “Het mentorproject Net-werk was voor Mortsel het belangrijkste element binnen BAM Empowerment! Nieuwkomers doorlopen hun inburgeringsprogramma en leren Nederlands, maar daarna is werk essentieel om te integreren in onze samenleving. Het maakt je financieel krachtiger waardoor je bijvoorbeeld ook kan deelnemen aan vrijetijdsactiviteiten. We koppelden vrijwilligers aan anderstalige werkzoekenden om ze persoonlijk te begeleiden. We konden in totaal, op drie jaar tijd, 61 duo’s vormen over de drie gemeenten heen. Die duo’s hebben elkaar minstens 12 keer ontmoet, dat is een groot succes!”
Wat realiseerde BAM Empowerment! tussen 2016 en 2019?
- De drie gemeenten zetten een lerend netwerk op voor professionelen en vrijwilligers om expertise te delen. Dat ging van werkgroepen rond communicatie, onthaal en informatie tot vormingen voor gemeentepersoneel, vrijwilligers, nieuwkomers, …
- Ze maakten 62 taaltoegankelijke onthaalfiches op voor nieuwkomers en anderstalige inwoners. Vanuit de bestaande methodiek en het sjabloon kunnen de gemeenten nieuwe fiches ontwikkelen.
> Onthaalfiche Huis van het Kind Mortsel (1.37 MB) "pdf" - Het mentorproject Net-werk bracht 61 vrijwillige mentors en 61 anderstalige werkzoekenden bijeen. De mentors hielpen hun mentees bij het vinden van werk volgens hun opleidingsniveau, bij het verbeteren van sollicitatietechnieken, bij het verwerven van een grotere kennis van de Nederlandse taal, etc.
“De zoektocht naar mentors verloopt niet altijd van een leien dakje, maar het is een kwestie van goede communicatie. Gebruik alle mogelijke kanalen, informeer je burgers uitvoerig over wat het mentorschap inhoudt en geef ze een aanspreekpunt waarop ze altijd kunnen terugvallen. Publiceer bijvoorbeeld eens een artikel in het gemeenteblad waarin je een buddy én nieuwkomer aan het woord laat.”
Politiek en beleid moeten partijgrenzen overschrijden
Ilse werd op het moment van de opstart schepen van integratie in Mortsel en meteen ook voorzitter van de raad van bestuur van BAM Empowerment! In de raad van bestuur zetelden de schepenen van integratie of welzijn van de drie gemeenten, maar ook gemeenteraadsleden( ook uit de oppositie), een consulent van het Agentschap Integratie en Inburgering, ... “Met de drie schepenen zaten we helemaal op dezelfde lijn. Dat werkte enorm goed. Het hielp waarschijnlijk wel dat we allen dezelfde partijkleur dragen, maar in zo’n intense samenwerking moet beleid de partijgrenzen overschrijden. Hoe meer meningen er in het bestuur zijn, hoe meer het gezichtsveld verruimd wordt. Maar als iemand aan zijn of haar politieke ideeën vasthoudt, kan dat voor problemen zorgen. Zolang je het doel van de samenwerking goed voor ogen houdt, kunnen discussies net een verrijking zijn.”
“Hoe meer mensen je in het bad trekt, hoe groter je draagvlak wordt. Zo koppelde elke schepen zo veel mogelijk terug naar de eigen gemeenteraad. Ook de aanwezigheid van VDAB en het Agentschap Integratie en Inburgering was een grote meerwaarde.”
Projectsubsidies
“Projectsubsidies vergemakkelijken de werking. Een groot deel ervan gaat naar de loonkosten van een projectcoördinator. Per gemeente heb je ook een aanspreekpunt nodig voor de projectcoördinator, iemand die al voor de gemeente werkt maar hiervoor gedeeltelijk vrijgesteld wordt.”
“De projectcoördinator is cruciaal. Het heeft ons meer tijd gekost dan gedacht om een goed profiel te vinden. Het is een indrukwekkende lijst met kwaliteiten waarover je moet beschikken. Je moet verder kunnen zien dan de gemeentegrenzen en daarbij alle neuzen in dezelfde richting krijgen. Je komt in aanraking met heel uiteenlopende doelgroepen: van burgers en nieuwkomers tot ambtenaren en schepencolleges. Dat vraagt om een vlotte en soms empathische communicatiestijl.”
Nieuwe initiatieven
Hoe gaat het nu verder in de drie gemeenten, een jaar later? “We hebben met de drie gemeenten ervaring opgebouwd met het mentorproject rond werk. Nu kijken we verder richting vrije tijd, cultuur, … In Mortsel zijn we bezig om het mentorproject te verankeren binnen onze reguliere werking, samen met vrijwilligers. Het nieuwe buddyproject richt zich niet enkel naar werk: je kan een buddy vinden om je weg te vinden in de bibliotheek, om naar de bank te gaan, in de jeugdbeweging, … Kortom, gewoon om samen een stap te zetten naar meer maatschappelijke integratie!”
Gemeente Aartselaar denkt na over een intergemeentelijke diversiteitsambtenaar in het kader van een ander, bestaand intergemeentelijk samenwerkingsverband. Gemeente Borsbeek bekijkt hoe ze het mentorproject structureel kan inbedden in de reguliere werking.
Meer info over het mentorproject Net-werk?
Lees het draaiboek (467.98 KB) "pdf"!
